Toezicht op grotere kantoren, waaronder toezicht op integriteit

13 maart 2023

De dekens zetten diverse toezichtinstrumenten in de volle breedte van de advocatuur in om toe te zien op de naleving van de voor de advocatuur geldende kernwaarden, normen en regels. Speerpunten binnen het dekenale toezicht zijn onder meer de (financiële) integriteit en de Wet witwassen en financieren terrorisme (Wwft), die voor alle advocaten(kantoren) van belang zijn. De dekens hebben ervoor gekozen om binnen deze thema’s bijzondere aandacht te besteden aan de grotere kantoren. Dit neemt niet weg dat het toezicht zich daarnaast ook op middelgrote en kleinere kantoren richt.

In dit document wordt uiteengezet hoe het toezicht op grote(re) kantoren, waaronder het toezicht op integriteit, wordt uitgevoerd.

Volgens de huidige plannen van de minister voor rechtsbescherming zal in het toekomstige toezichtstelsel een Landelijke Toezicht Autoriteit (LTA) worden opgericht die toezichthouder op de advocatuur zal worden. De minister heeft eveneens het belang van toezicht op de grotere kantoren benadrukt, mede naar aanleiding van de kwestie Pels Rijcken. Het uitgangspunt van de dekens is dat het toezicht op de grotere kantoren, zoals beschreven in bijgaand document, ook dienstig zal zijn aan het nieuwe toezichtmodel.

Het toezicht dat in de notitie is beschreven, is gedeeltelijk gericht op de concrete normen en regels die zijn neergelegd in de Advocatenwet, de Verordening op de advocatuur (Voda), de Wwft, sanctiewetgeving en de gedragsregels. Bij niet voldoening aan deze normen en regels kan de deken handhavend optreden via het tuchtrecht of het bestuursrecht. Daarnaast besteden de dekens onder meer aandacht aan de culturele, gedrag beïnvloedende factoren en een veilige werkomgeving aangezien ook deze factoren verband houden met de kernwaarde integriteit en met de voor advocaten geldende betamelijkheidsnorm. Voor zover het gaat om deze culturele aspecten biedt het huidige wettelijke kader niet in alle gevallen de mogelijkheid voor de dekens om handhavend op te treden. De dekens hebben in 2022 zogenaamde lessons learned gesprekken gevoerd met de besturen van grotere kantoren naar aanleiding van de kwestie Pels Rijcken. De eerste bevindingen zijn kort gezegd dat de grotere advocatenkantoren graag bereid zijn tot een dialoog over deze onderwerpen en tot het nemen van stappen om tot verbetering te komen.

En last but not least hechten de dekens er belang aan dat onder leiding van en in samenspraak met de NOvA een omschrijving en invulling van de kernwaarde integriteit wordt gegeven, in het bijzonder in de context van de grote(re) kantoren. Een helder en gedeeld begrip van integriteit achten de dekens van belang als richtsnoer voor de advocatuur en als basis voor het toezicht.

Beleidsdocument toezicht grotere kantoren, waaronder toezicht integriteit.